۱۱ اسفند ۹۲ ، ۱۶:۰۸
آسیب شناسی نقش زنان در رسانه های غربی
بسم الله الرحمن الرحیم
تغییر ذائقه با طعم رسانه
یکی از رسالتهای مهمی که همواره رسانههای مختلف عهدهدار آن هستند، اهمیت به مسئله جنسیت و تلاش برای انعکاس نابرابریهای موجود بین زنان و مردان در شرایط عینی جامعه و الگوسازی صحیح در میان جوامع است.
رسانهها باید بتوانند نقش مؤثر خود را در تسهیل تغییر ارزشها و هنجارها مطابق با ایدههای انسانی- اسلامی، در جهت مشارکت فعالتر و وسیعتر زنان در سطح جامعه ایفا کنند.


در چنین شرایطی، بررسی رسانههای غربی بیانگر این واقعیت است که چهره ارائه شده از زنان در این جوامع، تصویری غیرواقعی و توأم با تصورات کلیشهای جنسی است که تنها به این ویژگی زنان پرداخته و از نمایش تواناییهای بالقوه و بالفعل آنها با هدف ایجاد و ترویج تصویری دلخواه و معرفی این قشر از جامعه، به عنوان شخصیتهایی ضعیف و فرودست، خودداری مینماید.

حال اگر بازی های رایانهای را نیز در رده رسانههای نوظهور طبقهبندی کنیم و تأثیرات بالای آن بر ذهن جوانان و ارائه الگو برای تغییر سبک زندگی را جدی بگیریم، تمامی موارد ذکر شده میتوانند در مورد این سرگرمی عظیم و فراگیر هم مصداقهایی عینی پیدا کنند.

به طور مثال: در بسیاری از بازیهای رایانهای شاهد این واقعیت هستیم که اغلب قهرمان های این بازیها را مردانی بسیار قوی، جنگنده و تیزهوش تشکیل میدهند و در کنار آنها، زنان اغلب نقشی کمرنگ و بی تأثیر دارند و معمولاً، بیشتر به عنوان ابزار جلب رضایت مردان ظاهر میشوند!
«جاستین کسل» و «هنری جنگینز» در سال 1998 کتابی تحت عنوان «از باربی تا جنگجوی مرگآور» را توسط انستیتوی فنّاوری ماساچوست منتشر کردند که در آن از حضور کمرنگ زنان در فعالیتهای مربوط به آیتی انتقاد شده بود و در مورد روند تاریخی مردگرایی در فضای فنّاوری ارتباطات و فعالیت اندک زنان در این فضاها و حتی در بازیهای رایانهای بحث شده بود.

تبعیض جنسیتی در رسانههای غربی و استفاده ابزاری از زنان، در کنار ارائه الگوهای ناصحیح به دختران، از جمله مواردی هستند که باید مورد بررسی و موشکافی دقیق قرار گیرند.
اما به طور کلی در یک بررسی اجمالی، پس از بررسی بیشتر فیلمها، انیمیشنها و بازی های رایانهای میتوان نتایج مهم زیر را در مورد تبعیض های جنسیتی و ارائه الگوهای جدید (غلط) به دختران ارائه نمود:

1- در اغلب رسانههای تصویری شاهد عدم توازن جنسیتی هستیم.
2- در اکثر قریب بهاتفاق این آثار، هنگام نمایش شخصیت های مؤنث، این شخصیتها بهصورتی بیشازحد سکسی نمایش داده میشوند.
3- تعداد مردان در این رسانهها تقریباً سه برابر شخصیت های زن هستند.

4- پس از بررسی چهار هزار شخصیت مؤنث (انسان و یا حیوان)، مشخص شد که این شخصیتها پنج برابر شخصیت های مذکر در آثار برسی شده آرایش میکنند و یا رفتارهای اغواگرانه و وسوسه کننده از خود نشان میدهند. همچنین با احتمال یک به سه این شخصیتها لباس های جلف و تحریکآمیز میپوشند.
5- زمانی که زنان در فیلمها و بازی های کودکان ظاهر میشوند، با احتمال بیشتری از خود رفتارهای محرک نشان میدهند، اغوا میشوند و یا اقدامات رومانتیک از خود بروز میدهند.
6- به گونهای دراماتیک و اغواگرانه، زنان در این آثار، سه برابر مردان بدن های موزون و متناسب دارند و بدین ترتیب الگوی یک بدن کشیده و لاغر و ترکهای را از اولین سال های عمر به کودکان ما تحمیل میکنند. به گونهای که یکی از نمایندگان شرکت سونی دراینباره اینطور اظهارنظر کرده که:
"در بدن های استخوانی نمایش داده شده از زنان در فیلمها، انیمیشنها و بازی های رایانهای هیچ جایی برای رحم وجود ندارد!"

آمارهای ارائه شده در بالا، واقعیاتی هستند که رسانههای غربی به شدت در حال گسترش آن در میان ملل مختلف و بهخصوص جوامع اسلامی هستند. تغییر پوشش دختران، پایین بودن میل ازدواج در بین جوانان، پرخاشگری و بزه، سست شدن پایههای بنیان خانواده، مدگرایی و مصرفگرایی و... تنها بخشی از تأثیرات چنین حجمه فرهنگی گسترده است که هر روز جوانان ما با آن دستبهگریبان هستند و برای مقابله با آن، توجه ویژه مسئولین لازم و ضروری است. البته در این بین نباید از نقش خانواده ها غافل شد، زیرا اولین ریشه های شکل گیری فرهنگی و هویتی هر فرد را باید در تعالیم خانوادگی وی جستجو کرد.
به امید دقت بیشتر مسئولین و خانواده ها به این موارد.

نویسنده: محمود بلالی
vgpostmortem.ir
۹۲/۱۲/۱۱